Agressie en Geweld (PSA) - Wat moet? Wat mag? Wat helpt?
Bij de uitoefening van werk moet een medewerker zich veilig voelen. Agressie en geweld op de werkplek zijn dan ook uit den boze. Er zijn verschillende vormen van geweld:
• verbale agressie: schelden, beledigen, discrimineren. Verbale agressie kan zowel persoonlijk als telefonisch als via sociale media plaatsvinden.
• fysieke agressie: schoppen, slaan, met een wapen bedreigen en/of overvallen worden
• psychische agressie: verbaal of schriftelijk bedreigen, intimideren, onder druk zetten, thuissituatie, bedreigen en het beschadigen van eigendommen
Agressief en gewelddadig gedrag op het werk komt vaker voor dan u denkt; van klanten maar ook tussen u en uw collega’s onderling kan het voorkomen. Uw werkgever is verplicht u te beschermen tegen deze vormen van geweld, het zijn vormen van psychosociale arbeidsbelasting (PSA).
Wat moet?
Uw werkgever moet ervoor zorgen dat psychosociale belasting (artikel 1.3e van de Arbowet 2007), zoals agressie en geweld, geen gevaar oplevert voor uw veiligheid en gezondheid. In het arbobeleid moet hij aandacht besteden aan het voorkomen en beperken van agressie en geweld. In de Risico -Inventarisatie en -Evaluatie moet uw werkgever de risico’s op agressie en geweld inventariseren en beoordelen. De maatregelen om gewelddadige en agressieve situaties te voorkomen of te beperken moet hij opnemen in het Plan van Aanpak.
Voorbeelden van maatregelen om de kans op een agressieve en gewelddadige situatie te verkleinen zijn:
• bouwkundige aanpassingen
• cameratoezicht
• het voorkomen dat iemand alleen arbeid verricht
Uw werkgever moet u informeren over de risico’s van agressie en geweld, en voorlichten over hoe u moet handelen als er zich een situatie met agressie of geweld voordoet. Belangrijk is ook dat hij zorgt voor onmiddellijke opvang als u een dergelijke situatie heeft meegemaakt. Daarnaast is registratie van incidenten van belang om inzicht te krijgen in de aard en de omvang van de incidenten.
Wat mag?
• Als u op uw werk te maken krijgt met agressie of geweld, of het signaleert, is het belangrijk dat u dit altijd meldt. Geef ook altijd aan dat u dergelijk gedrag niet accepteert. U kunt het bijvoorbeeld melden in een werkoverleg, naar uw leidinggevende gaan of de ondernemingsraad inschakelen. Kunt u daar niet terecht, dan kunt u personeelszaken inschakelen, hulp zoeken bij de bedrijfsarts of naar een vertrouwenspersoon gaan.
• Leg de voorvallen zoveel mogelijk vast; noteer wie er getuige van waren en hoeveel arbeidstijd er mee verloren ging.
• Kijk of er meer collega’s slachtoffer zijn, samen sta je sterker.
• Zoek iemand die kan bemiddelen tussen u en de dader(s).
Wat helpt?
• Het helpt om erover te praten met een (in- of externe) vertrouwenspersoon of iemand anders bij wie uw privacy veilig is. Dit kan een P&O-manager zijn, een lid van de ondernemingsraad, de bedrijfsarts.
• laat de dader duidelijk merken dat u niet gediend bent van zijn of haar gedrag
• informeer uzelf goed over wat ontoelaatbaar gedrag is
• twijfel nooit aan u zelf
• volg een training
• registreer incidenten
Meer informatie is o.a. te vinden in bijvoorbeeld Arbocatalogi van uw sector.