Risico evaluatie – risico getal
Na de inventarisatie van gevaren moeten risico’s worden geëvalueerd: ernst van het risico bepaald, waarbij gekeken wordt naar:
- De kans van optreden, èn de ernst van het gevolg, wanneer het gaat om ongevalsrisico’s of gezondheidsrisico’s.
- De kans van optreden van verzuim wanneer het gaat om psychosociale arbeidsbelasting.
- De mate waarin de organisatie doelmatig en effectief arbobeleid kan voeren en van haar medewerkers kan verwachten dat zij hieraan volledig meewerken wanneer het gaat om organisatorisch/beleidsmatige tekortkomingen.
- Wettelijke verplichtingen die expliciet in de Arbowet en uitvoeringsbesluiten genoemd worden.
Door een inschatting te maken per gevaar, verkrijgt met het zogenoemde risicogetal via:
Risico(getal) = Blootstelling x Waarschijnlijkheid x Effect
In deze formule worden de volgende waarden gehanteerd:
| Blootstelling | |
| 0, 5 | zeer zelden |
| 1,0 | zelden (jaarlijks) |
| 2,0 | soms (maandelijks) |
| 3,0 | af en toe (wekelijks) |
| 6,0 | regelmatig (dagelijks) |
| 10 | voortdurend |
| Waarschijnlijkheid | |
| 0,1 | bijna niet denkbaar |
| 0,2 | praktisch onmogelijk |
| 0,5 | denkbaar, maar onwaarschijnlijk |
| 1,0 | onwaarschijnlijk, mogelijk in grensgeval |
| 3,0 | ongewoon, maar mogelijk |
| 6,0 | zeer wel mogelijk |
| 10 | te verwachten |
| Effect | |
| 1,0 | gering, letsel zonder verzuim of hinder |
| 3,0 | belangrijk, letsel en verzuim |
| 7,0 | ernstig, onomkeerbaar effect (invaliditeit) |
| 15,0 | zeer ernstig (een dode op termijn) |
| 40,0 | ramp (enkele doden) |
Op basis van de grootte van deze relatieve risico-score kunnen de situaties/handelingen worden in gedeeld risico-klassen (kans op ongeval, gezondheidsschade en/of verzuim) en bijbehorend advies betreffende prioriteit.
| Risicogetal | Risicoklasse | Beschrijving risico | Advies in prioriteit |
| R> 400 | 1 | Zeer hoog risico (grote kans) | 1 Werkzaamheden stoppen (binnen nu en een dag) |
| 200 < R <400 | 2 | Belangrijk risico (reële kans) | 2 Actie noodzakelijk, pak het direct aan (binnen nu en enkele weken). |
| 70 < R < 200 | 3 | Mogelijk risico (geringe kans) | 3 Actie gewenst, neem het op in het jaarplan (binnen nu en een jaar). |
| R < 70 | 4 | Risico wellicht aanvaardbaar | 4 Overweeg actie, neem knelpunt mee in meerjarenplan (binnen enkel jaren) |
Deze indeling helpt u bij het stellen van prioriteiten en het opstellen van het wettelijk verplichte plan van aanpak.
Let op: Sommige knelpunten betreffen niet-nagekomen wettelijke verplichtingen (bijv. beleidsmatige en organisatorische wettelijke voorschriften). Deze kunnen niet of moeilijk volgens bestaande risico-evaluatie worden berekend. Aandachtspunten die niet volgens deze methodiek “gescoord” kunnen worden maar wel vanuit de Arbowet als verplicht worden gesteld, zijn als risicoklasse W (wettelijk) gescoord, wanneer niet aan deze wettelijke verplichting wordt voldaan.
Bij knelpunten die vooral organisatorische consequenties kan aan de score een “O” worden toegevoegd.
Welzijnsrisico’s zijn bij deze methode niet of erg lastig te scoren waardoor u de weging van deze risico’s globaler moet uitvoeren. Bij het herkennen en beoordelen van risico’s vormen eigen ervaringen, interesse en opleiding het referentiekader. Daarnaast speelt de eigen perceptie een grote rol bij het vaststellen van het risico. Het is daarom aan te bevelen de risicovaststelling in teamverband (met ondersteuning door de Arbo-dienst of deskundige) te verrichten.