Duwen (en trekken) - Wat moet? Wat mag? Wat helpt?

Door duwen en trekken kunnen werknemers hun spieren, banden en gewrichten overbelasten, of zelfs beschadigen. Lichamelijke klachten beginnen vaak met (spier)vermoeidheid. Daar moet dus vooral op gelet worden. Verder moet de werkgever ervoor zorgen dat de werknemers niet te zwaar belast worden en de frequentie niet te hoog is. Hierdoor worden klachten door duwen en trekken voorkomen met als resultaat dat het ziekteverzuim zou kunnen gaan dalen.

Wat moet?

De werkgever moet zorgen dat fysieke belasting geen gevaar oplevert voor de veiligheid en de gezondheid van de werknemers. Dit kan door:

  • De organisatie van het werk, zoals de afstand waarover werknemers objecten trekken of duwen;
  • De inrichting van de werkplek, zoals obstakels op de werkvloer verwijderen die het trekken en duwen zwaarder maken;
  • De kwaliteit van het werkmaterieel, zoals transportmiddelen;
  • De manier waarop werknemers duwen en trekken, hoeveel armen gebruiken ze bijvoorbeeld met duwen of trekken? Duwen of trekken met  één arm is altijd zwaarder dan met twee armen.

Als een werknemer fysiek zwaar werk verricht, dan moet gecontroleerd worden of hij/zij:

  • fysiek in staat is om de taken uit te voeren;
  • de juiste kleding, schoeisel of andere persoonlijke uitrusting draagt;
  • de juiste kennis , opleiding en voorlichting heeft om de taken uit te voeren.

Ook in de RI&E wordt aandacht besteed aan fysieke belasting. In de RI&E wordt met name gelet op:

  • kenmerken van de last (omvang, stabiliteit, grip)
  • vereiste lichamelijke inspanning (gewicht van de last)
  • kenmerken van de werkomgeving (klimaat, temperatuur, vloeren, verplaatsingsafstanden)
  • taakeisen (duw/trekfrequentie, duur van het duwen en trekken)

De werkgever moet de werknemers ook voorlichting en instructie geven, over hoe zij op een veilige en gezonde manier objecten kunnen tillen en dragen.

Wat mag?

De werkgever kan op verschillende manieren voorkomen dat de werknemers lichamelijk te zwaar belast worden.

  • voor voldoende rust en pauzes tijdens het werk zorgen
  • de werkzaamheden voldoende afwisselen
  • het duwen en trekken met elektrisch aangedreven rollend materieel verlichten, zoals een vorkheftruck, handpallettruck of andere hulpmiddelen
  • de te duwen vracht minder zwaar maken
  • voor handschoenen tijdens het werk zorgen, waardoor werknemers een betere grip hebben
  • voor een schone vloer zorgen; duwen en trekken kost dan veel minder kracht

Andere aandachtspunten:

  • Duwen is lichamelijk minder zwaar is dan trekken, en met twee handen duwen en trekken is beter dan met één.
  • Goed onderhoud van de wielen werkt beter én verlengt de levensduur van de wielen. Twee keer per jaar moet het bedrijf de rolcontainers en palletwagens laten controleren.

Wat helpt?

Kijk op de website “Fysieke belasting beoordelen” van TNO [>>>]. Op deze website vindt u diverse beoordelingsinstrumenten om de risico’s van fysieke belasting waaronder “Duwen” op het werk zelf te kunnen beoordelen of raadpleeg uw arbodienst, een arbo– of ergonomisch adviesbureau.